De Protestantse Kerk aan de Waalbandijk 19 te Boven-Leeuwen, benedendijks, ten oosten van de grote Wiel bij de Molenstraat, is in 1756-1757 gerealiseerd. Het is een klein achthoekig kerkgebouw met een later toegevoegde consistoriekamer. Naast deze kerk staat de voormalige pastorie, die in 1907 naar ontwerp van architect G. Formijne is gebouwd door aannemer J.H. van Gerghen uit Waardenburg.

Als de Fransen in het najaar van 1794 de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden binnenvallen, breekt ook voor het Land van Maas en Waal een nieuwe tijd aan. Voortaan is er in ieder geval vrijheid van godsdienst en mogen katholieken weer naar de kerk.

Geen schijn van kans

Maar de katholieken hebben een kerk nodig om hun geloof te belijden en zij proberen dan ook de Protestantse Kerk in handen te krijgen. Het schepencollege met daarin Jan Merkhof, Jan van Mook en Jan van Koolwijk, schrijft op 22 april 1795 een brief aan de 'Vertegenwoordigers van het volk van Gelderland', waarin ze om dat Godshuis vragen. Ze maken echter geen schijn van kans, want dat kerkje is door de protestanten met eigen geld gebouwd en betaald en voor het behoud zijn zij ook bereid te vechten en te sterven.

Samensteller tekst: Toon Banken

Bronnen van de tekst:

• A.G. Schulte, Het Land van Maas en Waal, Monumenten van geschiedenis en kunst, Den Haag/Zeist, 1986.
• Cor van den Heuvel, Boven-Leeuwen, De geschiedenis van Hlaiwa tot Boveneind, Tweestromenlandreeks nr.37, 2013.