Het Houten Wambuis is een hoge statige boerderij met middenlangsdeel en een grijs gepleisterd voorhuis. De boerderij wordt in de volksmond "Het Houten Wames" genoemd. Het monument is voorzien van een rietgedekt zadeldak met wolfseinden. De grijs gepleisterde voorgevel in pseudo-natuursteen blokken heeft op de begane grond links uit het midden een rechtafgesloten deurkozijn met een tweeruits bovenlicht. Het kozijn is aan weerszijden geflankeerd door een rechtafgesloten venster met opgeklampte luiken. Links in de gevel zit nog een klein venstertje.

Het houten wambuis. Fotografie Hans Barten

Ramen en deuren

Op de zolderverdieping bevindt zich een tweetal rechtafgesloten vensters met drieruits naar binnen gedraaide stolpramen. Deze ramen hadden oorspronkelijk luiken. Vlak onder het wolfseind zit een honingraatvormig venstertje met roedenverdeling. In de hoog opgaande zijgevels zijn een aantal mestdeuren met segmentboog opgenomen. Ze worden afgewisseld met gietijzeren ramen met zonnerad. In de achtergevel bevinden zich rechtafgesloten deeldeuren en gietijzeren ramen met zonnerad, afgedekt door een segmentboog. Boven de deeldeuren is een door een segmentboog afgesloten hooiluik te zien, met daarboven een rondvenster met overhoeks geplaatst roedenkruis.

Villa Het Houten Wambuis

De boerderij vormt een beeldbepalend element op de hoek van het Kerkpad en de Zelksestraat. Op deze plaats stond als voorganger van het huidige pand een kapitale villa met dezelfde naam. In 1813 werd het voor de belastingen omschreven als een huis met 36 deuren en vensters, het grootste huis van Horssen, groter dan het kasteel. Het was toen eigendom van de welvarende en invloedrijke Horssense grootgrondbezittersfamilie Meijer. Jan Meijer, die in 1831 zijn vader als burgemeester van Druten was opgevolgd, liet het monumentale pand in 1864 tegen de grond slaan en zette er het tegenwoordige eenvoudiger boerenhuis met bijbehorende tabaksschuur voor in de plaats.

Verkoop boerderij

Bij de openbare verkoop in 1892 wilde het katholieke kerkbestuur het huis en bijbehorend perceel kopen als bouwterrein voor de nieuwe kerk. Maar het kerkbestuur van de protestante kerk bood net iets meer dan de 4500 gulden die de katholieken er voor uit wilden geven. Het hervormde diaconie wilde het pand beslist in protestante handen houden en was tot voor kort eigenaar van deze pachtboerderij. Nu is het particulier bezit.

Het monument is niet vrij toegankelijk.

Boerderij Het Houten Wambuis