De directe voorouder van de mammoet, die we kennen uit musea en boeken, ontstond vier miljoen jaar geleden in Afrika; Mammuthus africanavus geheten. Vanuit deze mammoetsoort ontstonden drie andere soorten waaronder de Wolharige mammoet (300.000 jaar tot 10.000 jaar geleden). Van de laatste soort is een schedel gevonden in Bergharen. Deze is tegenwoordig te zien in museum De Bastei te Nijmegen. 

Vacht

De Wolharige mammoet (Mammuthus primigenius) was gehuld, de naam zegt het al, in een wolharige vacht die het dier beschermde tegen de extreme koude van het noordelijke halfrond waar het beest leefde. Zo'n tienduizend jaar geleden veranderde het klimaat. De temperatuur steeg en het ijs begon te smelten. Hierdoor steeg de zeespiegel en het land verdween onder water. De vegetatie veranderde en het voedsel van de mammoet verdween met als gevolg dat de dieren in korte tijd uitstierven.

Puzzelen

In deze gebieden zijn, dankzij de continue vrieskou, complete mammoetlijken aangetroffen die dankzij de temperatuur geconserveerd zijn gebleven. In minder koude gebieden worden regelmatig delen van mammoeten gevonden die in de (natuur)musea worden verzameld. In de hoop dat met alle puzzelstukken ooit een echte Gelderse mammoet gereconstrueerd kan worden.